- İbn Ataullah İskenderi'nin (ks) Hikem-i Ataiyye adlı tasavvuf klasiği
- Şâzeliyye tarikatının Zerrûkıyye kolunun kurucusu Ahmed Zerruk el-Fâsî ks. (ö. 899/1493-94)
- Sultan II. Abdülhamid Han'ın devam ettiği Şazeli tekkesi Zâfir Efendi Tekkesi (Ertuğrul Tekke)
- II. Abdülhamid Han'ın Şazeli şeyhi Muhammed Zafir Efendi (ö.1903) ve kardeşleri
- Şâzeli tarikatına mensup Osmanlı padişahı II. Abdülhamid Han
- Unkapanı Şâzeli tekkesi (Şazeli Tekke Camii olarak bilinmektedir.)
- Gaziantepli Kadiri-Şazeli şeyhi Hasan Arslan Hocaefendi (ö.2011)
- ŞAZELİ ismi marka olarak TÜRK PATENT ENSTİTÜSÜ'ne 10 yıllığına tescil ettirildi!
- Buna göre, bir başkası tarafından bu isim kullanılarak matbaa, TV, radyo, gazete, dergi, yayınevi, takvim vd. bilumum basım-yayım, eğitim-öğretim, kültür hizmetleri gerçekleştilemez.
Tâhir bin Âşûr
Kısaca Tâhir bin Âşûr olarak bilinen Muhammed et-Tâhir b. Muhammed b. Muhammed et-Tâhir b. Âşûr (1879-1973), Tûnus kentinin en seçkin ailelerinden birinin oğlu olarak dünyaya geldi.
Soyca Fas’ın İdrisiler hanedanından olan Âşûrlar, Endülüs’teki İslam egemenliğinin
sonlarına doğru, dinsel baskı nedeniyle Fas’a göç etmek zorunda kalana kadar Müslüman İspanya’da yaşadılar.
Ailenin Tunus tarihinde seçkin bir yer edinmesini sağlayan Muhammed b. Âşûr (1030/1621)’de Fas’ın Sale kentinde dünyaya geldi.
Mutasavvıf olan Muhammed, Hicaz’a yaptığı hac seyahatinden sonra Tunus kentine yerleşti ve Şâzelî tarikatının bir kolunun şeyhi oldu (Hüseyn Hûca, ez-Zeyl li Kitâb Beşâiri’l-Îmân, Baskı: Et-Tâhir el-Ma’mûrî, Tûnus: ed- Dâru’l-Arabiyye li’l-Kitâb, ts., ss. 281-285)
Ailenin Tunus’un dinsel yaşamına yaptığı katkı, beşinci nesilden üç kardeşin, Ahmed (1839), Hamâde olarak da bilinen Muhammed (1849) ve özellikle Muhammed et-Tâhir’in (1868) Tunus’taki büyük İslami bilgi merkezi olan Zeytûne Camii’nde ulemâ olarak görev yaptıkları tarihe kadar, tasavvuf çevresiyle sınırlı kaldı. Üç kardeşin en ünlüsü olan Muhammed et-Tâhir, Mâlikî kadısı oldu. 1861’de müftülük makamına atandı, ardından pek itibarlı bir konum olan nakîbü’l-eşrâf’lık göreviyle bu konumunu pekiştirdi (Muhammed Mahfûz, Terâcimu’l-Müellifîne’-Tûnisiyyîn, Beyrût: Dâru’l-Ğarbi’l-İslâmî, 1985, c. 3, ss. 300-304)
Muhammed Tâhir b. Âşûr, hem İslamî reform hareketinde hem de Tunus ‘Ulemâ’ Konseyi’nde yarım yüzyıldan fazla seçkin ve saygın bir figür olarak rol oynamıştır. İslami ilimler ve Arap edebiyatı gibi geniş bir alanda entellektüel birikimiyle seçkinleşen İbn Âşûr, en çok Kur’ân tefsiri olan et-Tahrîr ve’t-Tenvîr adlı yapıtıyla tanınır.
Kaynak:
Tâhir b. Âşûr: Tefsir Çalışması Özelinde Modern Reformcu Bir Alimin Kariyer ve Düşünce Dünyası, Beşir M. Nafi, çev. Hayati Sakallıoğlu, İÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2012, Sayı: 27