Çemberlitaş Şazeli Tekkesi
ÇEMBERLİTAŞ (HAVTA) TEKKESİ
Rûmî 1304 (1889) tarihli Mecmuā-i Cevāmi’de cuma günü mukabele icra edilen bir Şazilî tekkesi olarak kaydedilmiş, haritada da Firuz Ağa Cami‘i’nin ilerisinde gösterilmişdir.
C.S.Revnakoğlu tekkenin yeri hakkında şu bilgiyi vermekdedir: "Sultan Mahmud Türbesi karşısında, Köprülü Kütüphanesi'ne giren sokağın başında, Son Saat Gazetesi'nin binasının bulunduğu yerde, büyük bir konağın içinde açılan hususî bir tekye idi. Son postnişîni A‘ma Mehmed Beğ'dir. 1933 yılına kadar konak yerindeydi." Notlarının başka bir yerinde, ilk bilgiyle biraz çelişkili de olsa tekkenin, “Sultan Mahmud Türbesi karşı köşesinde Köprülüler Türbesi’nin yanında son zamanlarda yaptırılan yeni penbe apartmanın bulunduğu yerde” diye tarif etmekdedir. Sultan 2. Mahmud Türbesi karşısında Köprülü Kütüphanesi bulunmakdadır. Yanındaki pembe apartman ise günümüzde Divanyolu Caddesi 27 numarada ve Piyer Loti Caddesi 1 numarada girişleri bulunan Pierre Loti Oteli olmalıdır.
XIX. yüzyılın ikinci yarısında tesis edildiği tahmin edilen tekke, m.1895/h.1312 yılına kadar faaliyet gösterdikten sonra tamir edilemediğinden harap olup yıkılmışdır.
XIX. yüzyıl ortalarını gösteren Ayverdi Haritası’nda burada Süleyman Paşa Hamamı bulunmakdadır.
1913-14 yıllarına ait Alman Mavileri ve 1923 yılına ait Pervititch Haritaları’nda mevcut binaların yıkıldığı ve park halini aldığı görülmekdedir.
Suat NİRVEN’in 1952 yılında çizdiği haritada ise bu boş arsanın önemli ölçüde binalarla dolduğu ve sadece Divanyolu’na bakan kısımda küçük bir parkın kaldığı anlaşılmakdadır.
Tekkenin şeyh Mehmed Beğ hakkında, C. S. Revnakoğlu’nun notlarında şöyle yazılıdır: “Babıali ketebesinden idi. Şeyh Zafir Efendi’in halîfelerinden bulunan, zenbilli, mülahham (şişman), pek nuranî sevimli bir zatdan hilafet almışdı. Şeyh Türlü denilen bu Mehmed Beğ’in gözleri son yıllarda görmez olmuşdur.”
Kaynak:
Mehmet Akif Köseoğlu, Suriçi İstanbul'un Tekkeleri ve Son Şeyhleri, Doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara, 2022, s. 180-181